نقاط اشتراک فیلسوف دنیس دو روژمون و فیلسوف اُرُد بزرگ
نقاط اشتراک دنیس دو روژمون و فلسفه اُرُدیسم: خودگردانی، آزادی و اتحاد به مثابه بنیان‌های جامعه انسانی
مقدمه: دو چهره در جستجوی آزادی متعهدانه
دنیس دو روژمون (۱۹۰۶-۱۹۸۵)، فیلسوف و نویسنده سوئیسی، و فیلسوف اُرُد بزرگ، با فاصله‌ای زمانی و جغرافیایی، به نتایج مشابهی در باب آزادی، خودگردانی و مسئولیت جمعی رسیده‌اند. این مقاله با بررسی تطبیقی آرای این دو متفکر، نشان می‌دهد که چگونه ایده‌های آن‌ها می‌تواند چراغ راه جوامع امروزی باشد.
بخش اول: خودگردانی به مثابه بنیان آزادی
۱. خودمختاری فردی در اندیشه روژمون
روژمون در آثارش مانند «عشق و غرب» (۱۹۳۹) و «نامه‌های اروپایی» (۱۹۴۴)، خودگردانی را شرط ضروری آزادی می‌داند:
نقد تمرکزگرایی: او مخالف دولت‌های متمرکز بود و معتقد بود تصمیم‌گیری باید تا حد امکان به سطح محلی واگذار شود.
دموکراسی مشارکتی: طرح او برای اروپای پس از جنگ، مبتنی بر فدرالیسمی بود که در آن شهروندان مستقیماً در سرنوشت خود دخیل باشند.
۲. مسئولیت فردی در فلسفه اُرُدیسم
اُرُد بزرگ در «کتاب سرخ» (۲۰۲۲) همین ایده را با بیانی شاعرانه بازتاب می‌دهد:
«آزادی هدیه نیست، مسئولیت است» (فرگرد ۳).
تأکید بر اینکه «مردم ناتوان و ترسو، آزادی را گدایی می‌کنند»، نشان می‌دهد آزادی بدون خودگردانی معنایی ندارد.
نقطه اشتراک: هر دو، آزادی را محصول بلوغ فردی و مشارکت فعال می‌دانند، نه لطف نظام‌های سیاسی.
بخش دوم: اتحاد در عین کثرت
۱. فدرالیسم فرهنگی روژمون
روژمون در طرح «فدرالیسم انتگرال»، بر وحدت در تنوع تأکید داشت: اروپایی متحد اما با حفظ هویت‌های محلی.
نقد او به ملی‌گرایی افراطی، ناشی از ترس از نابودی تفاوت‌ها بود.
۲. جزیره اُرُدیسم به مثابه الگوی همزیستی
اُرُد بزرگ «جزیره اُرُدیسم» را جامعه‌ای توصیف می‌کند که «سرزمین همه مهربانان جهان، با هر نژاد و زبانی است».
در این مدل، اتحاد بر پایه ارزش‌های مشترک (عشق به هستی/انسانیت/آزادی) شکل می‌گیرد، نه اجبار سیاسی.
نقطه اشتراک: هر دو، وحدت بدون یکسان‌سازی را پیشنهاد می‌کنند.
بخش سوم: آزادی به مثابه مسئولیت جمعی
۱. آزادی متعهدانه در روژمون
روژمون معتقد بود آزادی واقعی زمانی محقق می‌شود که افراد مسئولیت پیامدهای انتخاب‌های خود را بپذیرند.
در مقاله «آزادی و مسئولیت» (۱۹۵۲)، او از «آزادی‌های توخالی» در لیبرالیسم کلاسیک انتقاد می‌کند.
۲. آزادی در گرو انسانیت در اُرُدیسم
اُرُد بزرگ هشدار می‌دهد: «آزادی تنها برای ما نیست. کسی که آزادی می‌جوید، زندانی برای اندیشه دیگران نمی‌سازد».
در فرگرد ۱۱، «فرهنگ» را بستری می‌داند که آزادی در آن شکوفا می‌شود.
نقطه اشتراک: آزادی نه به معنای رهاسازی از قیدها، بلکه پذیرش داوطلبانه محدودیت‌های اخلاقی.
بخش چهارم: نقد مشترک به نظام‌های استبدادی
۱. روژمون و نقد تمامیت‌خواهی
در «دفترهای فدرالیست» (۱۹۴۴)، او نشان می‌دهد که نظام‌های متمرکز چگونه با «انسان‌زدایی» همراهند.
تأکید او بر «تشکل‌های محلی» پاسخی به این خطر بود.
۲. اُرُدیسم و طغیان علیه خودکامگی
اُرُد بزرگ خودکامگان را «ابزار دون‌پایگان» می‌خواند (فرگرد ۷).
طرح «جزیره اُرُدیسم»، عملاً الگویی برای گریز از سیستم‌های بسته است.
نقطه اشتراک: هر دو، قدرت متمرکز را تهدیدی برای آزادی می‌دانند.
بخش پنجم: دموکراسی به مثابه فرآیند، نه محصول
۱. دموکراسی مشارکتی روژمون
او معتقد بود دموکراسی واقعی نیازمند «مشارکت روزمره شهروندان» در تصمیم‌گیری‌هاست.
نمونهٔ عینی آن را در نظام «شوراهای محلی سوئیس» می‌دید.
۲. اُرُدیسم و مردمسالاری ارگانیک
اُرُد بزرگ می‌گوید: «همای پادشاهی بر شانه همه مردم خواهد نشست، اگر به دموکراسی واقعی برسند».
در فرگرد ۳، «انتخابات آزاد» را نه ابزار، بلکه «نخستین داروی دردهای یک سرزمین» می‌خواند.
نقطه اشتراک: دموکراسی نه یک سیستم آماده، بلکه فرآیندی مستمر برای گفت‌وگوی جمعی.
نتیجه‌گیری: آیا این ایده‌ها برای جهان امروز کاربرد دارند؟
۱. در سطح محلی:
مدل «شوراهای محلی» روژمون و «جزیره اُرُدیسم» می‌تواند الهام‌بخش جنبش‌های تمرکززدایی باشد.
۲. در سطح جهانی:
تأکید بر «اتحاد بدون ادغام»، پاسخی به چالش‌های جهان چندقطبی امروز است.
۳. در برابر بحران‌های اخلاقی:
ترکیب «آزادی + مسئولیت» در هر دو فلسفه، آلترناتیوی برای فردگرایی افراطی ارائه می‌دهد.
پرسش نهایی: آیا می‌توان از تلفیق آرای این دو متفکر، مدلی برای ایران آینده طراحی کرد؟ مدلی که هم از خودکامگی بگریزد و هم به دام فردگرایی نیفتد؟
پیوست: مقایسه‌ای گذرا با سایر مکاتب
| مفهوم | روژمون | اُرُدیسم | لیبرالیسم | سوسیالیسم |
|---|---|---|---|---|
| آزادی | متعهدانه | مسئولانه | فردگرایانه | جمع‌گرایانه |
| ساختار قدرت | فدرالیسم | جزیره‌ای | دولت حداقلی | دولت متمرکز |
| تمرکز | محلی | جامعه مدنی | بازار | دولت |
این جدول نشان می‌دهد که روژمون و اُرُدیسم، راه سومی را پیشنهاد می‌کنند که از محدودیت‌های دو مکتب مسلط فراتر می‌رود.
.jpg)
Common Ground Between Denis de Rougemont and Orodism: Autonomy, Freedom, and Unity as Foundations of Human Society
Introduction: Two Thinkers in Search of Committed Freedom
Denis de Rougemont (1906–1985), the Swiss philosopher and writer, and Orod Bozorg , the contemporary Iranian philosopher, despite temporal and geographical divides, arrived at strikingly similar conclusions about freedom, self-governance, and collective responsibility. This comparative study illuminates how their ideas converge—and why they remain relevant for modern societies.
Part I: Self-Governance as the Bedrock of Freedom
1. Individual Autonomy in Rougemont’s Thought
Rougemont’s works, such as Love in the Western World (1939) and The Federalist Papers of Europe (1944), position self-rule as the cornerstone of liberty:
Critique of Centralization: He opposed top-down governance, advocating decisions to be made at the most local level possible.
Participatory Democracy: His post-war vision for Europe relied on federalism where citizens directly shape their collective destiny.
2. Personal Responsibility in Orodism
Orod Bozorg’s The Red Book (2022) echoes this ethos poetically:
“Freedom is not a gift; it is a responsibility” (Chapter 3).
“Apathetic and fearful people beg for freedom”—implying liberty cannot exist without self-determination.
Common Ground: Both reject passive freedom, framing it as an active, collective achievement.
Part II: Unity in Diversity
1. Rougemont’s Cultural Federalism
His “integral federalism” model celebrated unity through diversity—e.g., a Europe united yet culturally pluralistic.
He warned against nationalism’s homogenizing dangers.
2. Orodism’s “Island” as a Cosmopolitan Ideal
Orod’s “Island of Orodism” is “a land for all kind-hearted people, regardless of race or language.”
Unity here emerges from shared values (love for existence/humanity/freedom), not political coercion.
Common Ground: Both propose integration without assimilation.
Part III: Freedom as Collective Responsibility
1. Rougemont’s “Committed Freedom”
In Freedom and Responsibility (1952), he argues freedom demands accountability for one’s choices.
Critiques liberal “empty freedoms” detached from social duty.
2. Orodism’s Ethical Boundaries
“Freedom sought for oneself must not imprison others’ thought” (The Red Book, Ch. 3).
Chapter 11 ties freedom to cultural flourishing, not mere individualism.
Common Ground: Freedom is voluntary adherence to ethical limits, not license.
Part IV: Shared Critique of Authoritarianism
1. Rougemont Against Totalitarianism
His Federalist Notebooks (1944) expose how centralized power “dehumanizes.”
Local associations, he argued, counter this.
2. Orodism’s Revolt Against Tyranny
Orod calls autocrats “tools of the vile” (Ch. 7).
His “Island” metaphor offers an exit from oppressive systems.
Common Ground: Both view concentrated power as freedom’s antithesis.
Part V: Democracy as Process, Not Product
1. Rougemont’s Participatory Democracy
He idealized Switzerland’s local councils, where citizens engage daily in governance.
2. Orodism’s Organic Popular Rule
“The crown of kingship rests on all people’s shoulders when true democracy prevails” (The Red Book).
Chapter 3 calls free elections “the first medicine for a nation’s ills.”
Common Ground: Democracy is a perpetual dialogue, not a fixed system.
Conclusion: Relevance for Today’s World
Locally: Rougemont’s “local councils” and Orod’s “Island” could inspire decentralist movements.
Globally: Their “unity without uniformity” addresses multipolar world challenges.
Ethically: Merging freedom with responsibility counters hyper-individualism.
Final Question: Could synthesizing these philosophies model a post-authoritarian Iran—or any society seeking balance between collectivism and individualism?
Appendix: Comparative Framework
| Concept | Rougemont | Orodism | Liberalism | Socialism |
|---|---|---|---|---|
| Freedom | Committed | Responsible | Individualist | Collectivist |
| Power Structure | Federalism | Decentralized | Minimal state | Centralized state |
| Focus | Local governance | Civil society | Market | State |
This table reveals how Rougemont and Orodism propose a third way beyond mainstream ideologies.
منبع:
نظرات
ارسال یک نظر